Η αισιοδοξία οδηγεί στην επιτυχία

Έχει πολύ δρόμο η Ευρώπη μέχρι να φτάσει την Αμερική σε πολλά θέματα. Ένα από αυτά είναι και η αισιοδοξία.

Το παράδειγμα βέβαια της Αμερικής αξίζει να μας εμπνέει σε προσωπικό επίπεδο – και ας ελπίσουμε το ίδιο να κάνει και στους ευρωπαίους ηγέτες, ικανούς και ανίκανους.

Στο νέο του βιβλίο, Πώς να Αποφύγετε μια Κλιματική Κρίση, ο Bill Gates χαρακτηρίζει την αισιοδοξία ως «υπερδύναμη». Η θετική νοοτροπία ήταν αυτή που τον οδήγησε να φέρει επανάσταση στη βιομηχανία υπολογιστών και να αντιμετωπίζει σήμερα μερικά από τα πιο δύσκολα προβλήματα του κόσμου: φτώχεια, ασθένειες, πανδημία κορωνοϊού, κλιματική αλλαγή.

Για να είμαι ειλικρινής, δεν ένιωσα αισιόδοξος όταν άρχισα να μελετώ το βιβλίο του Gates.

Ξεκινάει λέγοντας ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα είναι καταστροφικές για τον άνθρωπο. Αλλά γρήγορα στρέφεται στα καλά νέα: «Όλα όσα έχω μάθει για το κλίμα και την τεχνολογία με κάνουν αισιόδοξο ότι… μπορούμε να αποφύγουμε μια κλιματική καταστροφή».

Ο Gates αποκαλεί τον εαυτό του «ανυπόμονα αισιόδοξο» – και αυτό είναι κάτι που εγώ προσωπικά λατρεύω. Ο ίδιος λέει πως αντλεί αισιοδοξία παρακολουθώντας τον καλύτερό του φίλο, τον Warren Buffett, να κουμαντάρει τα σκαμπανεβάσματα του κόσμου για δεκαετίες.

Το 2021, σε μια επιστολή προς τους μετόχους της Berkshire Hathaway, ο Buffett γράφει:

“Στα 200 χρόνια ύπαρξής της, δεν υπήρξε καλύτερος τόπος από την Αμερική για να εξελίξει κάποιος τις ικανότητές του στα οικονομικά. Παρά τις σοβαρές διακυμάνσεις, η οικονομική πρόοδος της χώρας μας ήταν εκπληκτική. Πέρα από αυτό, διατηρούμε τη συνταγματική μας φιλοδοξία να γίνουμε «μια πιο τέλεια ένωση». Η πρόοδος σε αυτό το μέτωπο ήταν αργή, άνιση και συχνά αποθαρρυντική. Ωστόσο, έχουμε προχωρήσει και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Το ακλόνητο συμπέρασμά μας: Ποτέ μην στοιχηματίζετε ενάντια στην Αμερική.”

Στη συνέχεια κάνει ένα κρίσιμο σχόλιο για την πρόοδο: δεν συμβαίνει πάντα σε ευθεία γραμμή. Υπάρχουν σκαμπανεβάσματα. Ωστόσο, οι αισιόδοξοι γνωρίζουν ότι κάθε αποτυχία είναι μια ρύθμιση για κάτι καλύτερο.

Δυστυχώς, εάν παραμείνετε κολλημένοι στα κοινωνικά δίκτυα ή στις τηλεοπτικές ειδήσεις, θα χάσετε την πρόοδο που συμβαίνει κάθε μέρα – την πρόοδο που μπορείτε να αξιοποιήσετε για να ανασηκωθείτε και να προωθήσετε ένα νέο επίπεδο επιτυχίας. Τα πρώτα χρόνια της καριέρας μου ήμουν για ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα cameraman σε πλατό ειδήσεων (δεν άντεξα πάνω από έναν μήνα). Οπότε, σας μιλώ από εμπειρία: Τα «καλά νέα» δεν ήταν στην ημερήσια ατζέντα των ειδήσεων. Οι άνθρωποι θέλουν να δουν άσχημα νέα για να ικανοποιήσουν τη μιζέρια τους και αυτά τροφοδοτούν τα μέσα.

Υπάρχει μια διάσημη μελέτη με τίτλο, Bad is Stronger Than Good. Η έρευνα καταδεικνύει πώς εμείς, ως άνθρωποι, αναζητούμε πάντα το αρνητικό γιατί μας οφελεί από εξελικτική προοπτική. Σήμερα, η συνεχής αναζήτηση του αρνητικού μπορεί να είναι πολύ επιζήμια για την ψυχική μας υγεία και για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία μας. Ευτυχώς, υπάρχουν συγκεκριμένες ενέργειες που μπορείτε να κάνετε για να αναπτύξετε το πνεύμα σας και να τροφοδοτήσετε τις επόμενες ιδέες σας. Για παράδειγμα, διαβάστε πολλά βιβλία ιστορίας.

Ο Buffett έχει μακροπρόθεσμη προοπτική, επειδή είναι ένας αδηφάγος αναγνώστης ιστορίας. Είναι γνωστό άλλωστε ότι, κάθε χρόνο στις συναντήσεις του, δίνει στο κοινό του ένα μάθημα ιστορίας.

Η ιστορία τον έχει βοηθήσει να ανταποκριθεί σε πολλές δύσκολες καταστάσεις:

Μετά την κατάρρευση των ενυπόθηκων δανείων των ΗΠΑ και την επακόλουθη οικονομική ύφεση το 2008, ανησύχησε για μια ενδεχόμενη «οικονομική πτώση». Παρέμεινε όμως ήρεμος, στηριζόμενος στη βαθιά γνώση της ιστορίας.

Γιατί, κατά βάθος πιστεύει ότι, όσες κακές ειδήσεις κι αν ακούγονται, δεν πρέπει ποτέ να ξεχνά κάποιος ότι η Αμερική αντιμετώπισε πολύ χειρότερα δεινά στο παρελθόν: δύο παγκόσμιους πολέμους και πολλές χρεοκοπίες και οικονομικές υφέσεις (ας μην ξεχνάμε και τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930). Ωστόσο, πάντα κατάφερνε να ξεπερνά τους σκοπέλους.

«Οι καλύτερες μέρες μας βρίσκονται μπροστά», προβλέπει ο Buffett. Και έχει δίκιο. Για την ακρίβεια, προβλέπει, μέσα στην επόμενη δεκαετία, μία από τις μεγαλύτερες εκρήξεις οικονομικής ανάπτυξης στην ιστορία των ΗΠΑ.

Τόσο ο Bill Gates λοιπόν όσο και ο Warren Buffett είναι αθεράπευτα αισιόδοξοι και αντιμετωπίζουν με θάρρος το μέλλον. Νομίζω όμως ότι και οι Έλληνες επαναστάτες του 1821, αν δεν ήταν βαθιά αισιόδοξοι, δεν θα μπορούσαμε εμείς σήμερα να είμαστε ελέυθεροι και να “απολαμβάνουμε” τη Φάρμα, το GNTM κ.α.

Ευτυχώς, υπάρχουν συγκεκριμένες ενέργειες που μπορούμε όλοι να κάνουμε για να αναπτύξουμε τη σκέψη μας και να τροφοδοτήσουμε τις επόμενες ιδέες μας. Σας ανέλυσα ήδη μία από αυτές που είναι η γνώση της ιστορίας μέσα από τα μάτια του Warren Buffett.

Δεν πρέπει όμως ποτέ να ξεχνάμε ότι η διατήρηση μιας αισιόδοξης προοπτικής χρειάζεται δουλειά.

Υπάρχει λοιπόν και κάτι ακόμα που μας βοηθάει να αποφύγουμε το στρες:

Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να αναζητάμε θετικές ειδήσεις. Οι αλγόριθμοι των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχουν σχεδιαστεί για να ενισχύουν τις συνταρακτικές ειδήσεις που προκαλούν φόβο. Δεδομένου ότι η κατανάλωση και η κοινή χρήση κακών ειδήσεων είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης, αυτό είναι κάτι που δεν θα μπορέσουμε να το αποφύγουμε στα social. Γι’ αυτό πρέπει ενεργά να αναζητούμε τις θετικές εξελίξεις – σε βιβλία, ιστότοπους, ενημερωτικά δελτία ή podcast που εστιάζουν στην πρόοδο που σημειώνεται πίσω από τα παρασκήνια.

Εγώ, παρόλο που βλέπω τα ίδια τρομακτικά πρωτοσέλιδα με όλους, προσπαθώ πάντα να περνάω περισσότερο χρόνο κάθε μέρα διαβάζοντας θετικά νέα σε βιβλία, παρακολουθώντας συνεντεύξεις εμπνευσμένων ηγετών και μαθαίνοντας για εκπληκτικές προόδους σε ιστότοπους όπως το Humanprogress.org. Και πάντα κρατάω ένα “Ημερολόγιο Ευγνωμοσύνης”. Το ίδιο ακριβώς συμβουλεύω κι εσάς να κάνετε.

Μετά από έρευνα, νευροεπιστήμονες διαπίστωσαν ότι καταγράφοντας κάθε μέρα τρία πράγματα για τα οποία είμαστε ευγνώμονες – και αυτό το κάνουμε τουλάχιστον για 21 ημέρες – στην πραγματικότητα επανασυνδέουμε τον εγκέφαλο μας με την πραγματικότητα και αλλάζουμε τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο.

Όταν ο ηθοποιός Dax Shepard πήρε συνέντευξη από τον Bill Gates στο podcast του, δήλωσε ότι βάζει τον Gates στη «λίστα ευχαριστιών» του τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Ο Dax και η σύζυγός του, Kristen Bell, ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να γράφουν τρία πράγματα για τα οποία είναι ευγνώμονα κάθε μέρα.

Είναι εύκολο να λέμε ότι οι επιτυχημένοι επιχειρηματίες, όπως ο Buffett και ο Gates, είναι αισιόδοξοι επειδή είναι πλούσιοι.

Αλλά αν κοιτάξουμε κάτω από την επιφάνεια, θα διαπιστώσουμε ότι είναι επιτυχημένοι και πλούσιοι ακριβώς επειδή είναι αισιόδοξοι.

Θα σας δώσω όμως κι ένα ακόμα παράδειγμα:

Η Intel είναι η πλέον φημισμένη εταιρεία κατασκευής μικροτσίπ για ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Μια τεράστια πινακίδα χαιρετάει τους επισκέπτες στο λόμπι, την οποία όλοι ανυπομονούν να δουν.
Ξέρετε τι γράφει;

«Η αισιοδοξία είναι βασικό συστατικό της καινοτομίας».

Αυτό είναι μία από τις ρήσεις του Robert Noyce, συνιδρυτή της Intel, ο οποίος ξεκίνησε την εταιρεία σε εποχή ύφεσης. Ο ίδιος έχει πει επίσης ότι χωρίς αισιοδοξία οι επιχειρηματίες αποφεύγουν τους κινδύνους, αποτυγχάνουν να αναζητήσουν ευκαιρίες και επιλέγουν να παραμείνουν στην ίδια θέση. Και ότι οι αισιόδοξοι «επιλέγουν την περιπέτεια αντί να μένουν σε ασφαλή μέρη».

Επιλέξτε περιπέτεια!

Σας εύχομαι επιτυχία,
Μάνος